Vào giữa và cuối tháng bảy âm lịch hàng năm, ở xã Thổ Sơn, huyện Hòn Đất diễn ra vụ thu hoạch xoài lớn nhất trong năm. Thương lái từ  Tiền Giang, Đồng Tháp, Cần Thơ… đến từ sớm để mua xoài. Tại vườn xoài của anh Lâm Tấn, ngụ ấp Hòn Đất, xã Thổ Sơn, nhiều người gánh từng thúng xoài nặng trĩu ra xe để giao thương lái. Gánh xong 6 thúng xoài, anh Nguyễn Thanh Hoàng, ngụ ấp Hòn Me, xã Thổ Sơn ngồi nghỉ.

Anh Hoàng cho biết: “Tôi làm nghề gánh xoài gần 10 năm. Tôi bắt đầu làm việc từ 7 giờ đến 15 giờ thì nghỉ, thu nhập 450.000 đồng/ngày, chủ vườn lo ăn uống. Làm nghề này phải có sức vì phần lớn xoài trồng trên núi, nhiều sỏi đá, đường dốc và hẹp nên khó gánh. Khi gánh xoài phải khéo léo để tránh bị ngã, không để xoài dập. Mỗi lần một người phải vác trên vai từ 60-70kg xoài, mỗi ngày có thể vác gần 1 tấn xoài. Có lần tôi va chạm với một người gánh xoài khác, cả hai ngã từ trên núi xuống, tôi bị nứt xương đầu gối”. 

Anh Nguyễn Thanh Hoàng mang xoài giao thương lái.

Đi vào vườn xoài, tôi nghe tiếng cười nói rôm rả. Nhiều người treo mình trên những tán cây cao dùng vợt để thu hoạch xoài, bên cạnh là những chiếc rổ và dây thừng để đưa xoài từ trên cây xuống đất. Anh Nguyễn Văn Thọ, ngụ ấp Hòn Đất, xã Thổ Sơn vừa là thợ bao trái vừa là người thu hoạch xoài, gắn bó với nghề làm xoài chục năm, nhờ công việc này mà anh có thu nhập ổn định để lo cho gia đình.

“Tôi bao trái, sau đó thu hoạch xoài cho chủ vườn. Những cây xoài thấp việc tìm và hái trái dễ, còn những cây xoài cao chúng tôi phải dùng thang. Làm công việc này bị ong chích, kiến cắn là bình thường, tôi còn thường xuyên bị té từ trên cây xuống nhưng may gặp đất mềm nên không bị thương nặng. Thu nhập của thợ hái xoài khoảng 350.000 đồng/ngày”, anh Thọ nói. Những lúc cao điểm, có khi thợ hái xoài phải uống nước, ăn cơm trên cây để kịp thu hoạch giao thương lái.

Sau khi xoài đưa từ trên cây xuống sẽ có một nhóm từ 4-5 người ngồi lột vỏ bao xoài và xếp vào thúng để người gánh xoài mang ra xe vận chuyển. Những người lột bao xoài cũng là những người lựa xoài, họ bỏ những trái hư và sắp xếp xoài loại 1, 2, 3 như yêu cầu của thương lái để chủ vườn dễ báo giá. Xoài cát Hòa Lộc của xã Thổ Sơn năm nay được giá, thương lái thu mua từ 65.000-70.000/kg, chỉ bỏ lại những trái bị hư, nhờ vậy thu nhập của người trồng xoài tăng.

Anh Lâm Tấn - chủ vườn xoài rộng hơn 1ha chia sẻ: “Năm nay xoài được giá nên nhân công được trả công cao hơn, chúng tôi tranh thủ thu hoạch để kịp giao hàng và tránh gặp trời mưa. Tôi làm cùng mọi người nên hiểu rõ những nhân công làm xoài vất vả như thế nào, vào cuối ngày tôi mua thức ăn ngon để đãi anh em. Chúng tôi quây quần với nhau ở giữa vườn xoài, chia sẻ về công việc và động viên nhau cố gắng. Sau đợt thu hoạch chúng tôi dọn vệ sinh, chăm sóc cây xoài để chuẩn bị cho vụ tết Nguyên đán”.